Bilgilendirme
Bu uygulama afet bölgesindeki meslek mensuplarımızın öncelikleri göz önünde bulunundurularak, doğru bilgiye hızlı bir şekilde ulaşmaları için hazırlanmıştır.Bu sebeple "Soru Sor" ekranında T.C. kimlik numarası kontrolü yapılarak sadece bölgedeki meslek mensuplarımızın hizmet alması sağlanacaktır.
Yasal bilgilendirme için tıklayınız.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.
- Tarihi: 17.04.2023 11:43
- Kategori: VERGİ
Üstadım deprem bölgesinde işyerlerini sigortalatan mükelleflerimize sigorta şirketlerine para geliyor hasardan dolayı. Benim sorum gelen paraların muhasebe kaydı ( gelir ve gider kaydı ) ve gelen sigorta paralarının gelir , kurumlar ve KDV istisnası olup olmadığı Şimdiden çok teşekkür ederim
- Cevap Veren :
- MEHMET ERDOĞAN
- Cevap Tarihi :
- 20.04.2023 07:18
Vergi Usul Kanunu’nun 329 ve 330 uncu maddelerinde amortismana tabi mallar ile emtialar için sigorta kuruluşlarından alınan sigorta tazminatlarının vergi uygulaması karşısındaki durumu açıklanmıştır
Madde 329 -Amortismana Tabi Malların Sigorta Tazminatı
Yangın, deprem, sel, su basması gibi afetler yüzünden tamamen veya kısmen zıyaa, uğrayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için alınan sigorta tazminatı bunların değerinden (Amortismanlı olanlarda ayrılmış olan amortisman çıktıktan sonra kalan değerden) fazla veya eksik olduğu takdirde farkı kar veya zarar hesabına geçirilir.
(7338 sayılı kanunun 37 nci maddesiyle değişen fıkra; Yürürlük: 26.10.2021)Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerce; a) Alınan sigorta tazminatı ile tamamen veya kısmen zarar gören amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yenilenmesi veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı, işin niteliğine göre zorunlu bulunur veya bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa tazminat fazlası, tazminatın alındığı tarihi takip eden üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte geçici bir hesapta tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde zarar gören iktisadi kıymetlerin yenilenmesi veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı gerçekleşmezse, geçici hesapta tutulan tazminat fazlası, tazminatın alındığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kâr ve zarar hesabına eklenir.
b) Pasifte geçici bir hesapta tutulan tazminat fazlası, finansal kiralama yoluyla edinilenler de dâhil olmak üzere (a) bendindeki esaslar dâhilinde iktisap edilen bir veya birden fazla kıymetin bu Kanun hükümlerine göre ayrılacak amortismanlarına mahsup edilir. Bu mahsup tamamlandıktan sonra itfa edilmemiş olarak kalan değerlerin amortismanına devam olunur.
c) Pasifte geçici bir hesapta tutulan tazminat fazlası, zarar gören iktisadi kıymetin yerine iktisap edilen yeni kıymetlerin amortisman ayrılabilecek tutarından fazla ise bu fazlalık, tazminatın alındığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kâr ve zarar hesabına eklenir.
ç) Tazminatın alındığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının sonundan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi hâlinde pasifte geçici bir hesapta tutulan tazminat fazlası o yılın kâr ve zarar hesabına eklenir.
Örnek; Şirket bilançosunda 4.000.000 TL olarak kayıtlı olan ve 10 yıl süre ile %2’den amortisman ayrılmış olan fabrika binası deprem nedeniyle tamamen hasar görmüştür. Bina 5.000.000 TL sigortalı olup depremden 4 ay sonra sigorta tazminatı şirket hesabına geçmiştir. Yeni bina yapımına karar verilmiş ve 2024 yılı içinde yeni fabrika binası 10.000.000 TL’ye yapılmıştır.
--------------------------------/-----------------------------
689 Diğer Olağandışı Gider ve Zarar 3.200.000 257 Bina Amortismanı 800.000 252 Binalar 4.000.000 Binaların kayıtlardan düşülmesi
---------------------------20/06/2023--------------------
102 Bankalar 5.000.000 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zarar 3.200.000 549 Özel Fonlar 1.800.000
Yenileme Fonu Ayrılması
----------------------------16.08.2024----------------------
258 Yapılmakta Olan Yatırımlar 10.000.000 191 İndirilecek KDV (%1 Orandan) 100.000 320/120 Satıcılar/Bankalar 10.100.000 Yatırım Yapıldığında (Toplu Kayıt Yapıldı)
----------------------------16.08.2024---------------------
252 Binalar 10.000.000 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar 10.000.000 Binaların aktife alınması
--------------------------- 31.12.2024----------------------
549 Özel Fonlar 200.000 257 Bina Amortisman 200.000 %2 Amortisman Ayrılması
---------------------------------/--------------------------------
549 Yenileme fonu tükenene kadar her yıl aynı kayıt yapılacaktır.
Madde 330 -Emtia Sigorta Tazminatı
Emtia ve zirai mahsul ve hayvan kıymetlerinde vukua gelen zayiat dolayısıyla alınan sigorta tazminatları bunların değerlerinden fazla olursa bu fazlalık kara alınır.
İşletme hesabı esasında tutulan defterde bu tazminat hasılat kaydedilir.
Kanun hükümlerine göre, alınan sigorta tazminatlarının meydan gelen zarardan fazla olan tutarı GELİR olarak kabul edilmekte ve vergiye tabi olmaktadır.
TÜRMOB tarafından 21.02.2023 tarihinde yayımlanan “DEPREM YARALARININ SARILMASINA YÖNELİK MALİ VE SOSYAL GÜVENLİK TEDBİR ÖNERİLERİ” bölümünde Vergi Usul Kanununda gerekli yasal düzenleme yapılması ya da gelir niteliği bulunan söz konusu tazminatların YENİLEME FONU olarak kullanım süresinin 3 yıl yerine 5 yıla çıkartılması gerektiği değerlendirilmektedir.
Örnek - X işletmesinin maliyeti 1.000.000 TL olan ticari malları deprem nedeniyle hasar görmüştür. Yapılan tespit sonrası bu mallar ile ilgili emsal bedel 650.000 TL olduğu görülmüştür. Bu mallar daha sonra 750.000 TL ye satılmış karşılığında çek almıştır. Muhasebe kayıtları nasıl olmalıdır ?
----------------------------------/-----------------------------------
157 DİĞER STOKLAR 1.000.000,00 153 TİCARİ MALLAR 1.000.000,00 Hasar gören malların stoktan düşülmesi
----------------------------------/-----------------------------------
654 KARŞILIK GİDERLERİ 350.000,00 158 STOK DEĞER DÜĞÜK KARŞ 350.000,00 Değer düşüklüğüne karşılık ayrılması
----------------------------------/-----------------------------------
101 ALINAN ÇEKLER 885.000,00 600 YURTİÇİ SATIŞ 750.000,00 391 HESAPLANAN KDV 135.000,00 Hasarlı malların satışı
----------------------------------/-----------------------------------
621 SATILAN TİCARİ MAL MALİYETİ 650.000,00 158 STOK DEĞER DÜĞÜK KARŞ 350.000,00 157 DİĞER STOKLAR 1.000.000,00 Maliyete eklenmesi
----------------------------------/-----------------------------------